OTA VOICE
ΤΙΜΗ ΣΤΟ 1821

29 Μαρτίου 1827 – Ο Κόχραν ορκίζεται στόλαρχος ενώπιον της Εθνοσυνέλευσης

Επρόκειτο για μια πολυσχιδή προσωπικότητα που έπαιξε καθοριστικό ρόλο όχι μόνο στην Ελληνική αλλά και σε πολλές Επαναστάσεις των αρχών του 19ου αιώνα.

Ο Τόμας Κόχραν, 10ος κόμης του Ντάντοναλντ, ήταν Σκωτσέζος αξιωματικός του βρετανικού βασιλικού ναυτικού και υπήρξε βουλευτής του Ηνωμένου Βασιλείου για τρεις θητείες. Η εμπλοκή του σε χρηματιστηριακή απάτη το 1806 , οδήγησε στην αποπομπή του από το βασιλικό ναυτικό και στην απώλεια του βουλευτικού αξιώματος του. Κατόπιν, το 1807 ξαναέγινε δεκτός στο βασιλικό ναυτικό, συνέχισε τη ναυτική του σταδιοδρομία, και επανήλθε στη Βουλή των Κοινοτήτων. Συνέβαλε ως ναυτικός διοικητής και ναύαρχος στις επαναστάσεις του Περού και της Χιλής εναντίον της Ισπανίας και της Βραζιλίας εναντίον της Πορτογαλίας. Το 1823 αναδιοργάνωσε το Βραζιλιάνικο στόλο και πέτυχε το συμβιβασμό μεταξύ της Βραζιλίας και της Πορτογαλίας, βοηθώντας και σε διπλωματικό επίπεδο. Αργότερα συμμετείχε και στην Ελληνική Επανάσταση διπλωματικά και στρατιωτικά, όπως θα αναλυθεί παρακάτω. Πέθανε σε ηλικία 85 ετών το 1860, φέροντας τον τίτλο του ναυάρχου και άλλους τιμητικούς τίτλους.

Ωστόσο, η συνδρομή του στην Ελληνική Επανάσταση περισσότερο ζημιές επέφερε παρά οφέλη. Ο Τόμας Κόχραν διορίστηκε , από την εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας, αρχιναύαρχος του ελληνικού στόλου στη θέση του ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη. Αρχιστράτηγος, για τον στρατό της ξηράς, ορίστηκε ο Άγγλος στρατηγός Ρίτσαρντ Τσερτς ή Τσωρτς στη θέση του Καραϊσκάκη. Η τετραρχία έπεισε την ελληνική αντιπροσωπεία να υπογράψει συμβόλαιο με τον Κόχραν, σύμφωνα με το οποίο θα εισέπραττε αμοιβή 57.000 λιρών. Ο Κόχραν δέχτηκε την πρόσκληση από την Ελλάδα για την ανάληψη της διοίκησης των θαλάσσιων δυνάμεών της, αποβλέποντας σε μια επικερδή σταδιοδρομία. Έτσι διορίστηκε ναύαρχος όλου του ξένου επικουρικού στόλου. (ο όρος επικουρικός αποδόθηκε για διπλωματικούς λόγους, καθώς ο στόλος περιλάμβανε ατμοκίνητα πλοία τα οποία ναυπηγούνταν στην Αγγλία.)

Το 1827 ο Κόχραν κατέπλευσε στον Πόρο, όπου έγινε δεκτός με ενθουσιασμό. Αφού ορκίστηκε, ανέλαβε τα καθήκοντα του στολάρχου, αλλά τελικά δεν μπόρεσε να σημειώσει αξιόλογες επιτυχίες κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Ελλάδα.

Η συμπεριφορά του, εξάλλου, προς την ελληνική κυβέρνηση υπήρξε ανάρμοστη και αλαζονική, αφού δεν συμμορφωνόταν με τις διαταγές της και δε λάμβανε υπόψη του τη γνώμη των άλλων ναυάρχων. Επιπλέον, έφυγε τελείως απρόοπτα από την Ελλάδα τον Δεκέμβριο του 1827 και επέστρεψε έπειτα από έξι μήνες, προκειμένου να τακτοποιήσει τις οικονομικές υποθέσεις του.

Για τους δύο Άγγλους στρατιωτικούς γράφει ο Λάμπρος Κουτσονίκας:

«Οι δύο ούτοι διορισθέντες αρχηγοί επί των κατά ξηράν και θάλασσαν ελληνικών δυνάμεων, αντί να επιφέρουν όφελος, έφεραν βλάβην, μάλιστα ο του στόλου (εννοεί τον Κόχραν) έγινεν αίτιος της φθοράς τόσου στρατού και τόσων αρχηγών, ώστε τοσούτοι δεν εχάθησαν εν όλη την επαναστάσει…

Ο Καραϊσκάκης μετά των Ελλήνων ήξευρε να πολεμή τους εχθρούς. Αυτός εδείχθη παντού νικητής, αλλ’ ατυχώς την εξουσία αυτού την ανέθεσαν εις άλλον, και απ’ αυτόν πάλιν την εσφετερίσθη θαλάσσιον άπειρος των μαχών των Οθωμανών, και ούτως απωλέσθησαν τόσοι άριστοι αρχηγοί της Ελλάδος, το άνθος του στρατού, και η Ακρόπολις αυτή.»

Πράγματι, όντας άπειρος από τον πόλεμο στη στεριά και συνηθισμένος από τη δράση του σε Βραζιλία , Χιλή και Περού στον ευρωπαϊκό πόλεμο, στον οποίον το τακτικό πεζικό προέλαυνε σε κατά μέτωπον επίθεση σε πυκνούς σχηματισμούς και εφοδιασμένο με λογχοφόρα μουσκέτα μεγάλου διαμετρήματος, χειρίστηκε τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, από κοινού με τον στρατηγό Τσώρτς, με εντελώς αναποτελεσματικό τρόπο. Ο πόλεμος στην Ανατολή ήταν διαφορετικός, πράγμα που οι δύο Βρετανοί αξιωματικοί αγνοούσαν. Οι Οθωμανοί πέραν των τακτικών τμημάτων πεζικού και πυροβολικού ( τα οποία οι Έλληνες είχαν μάθει πλέον να εξουδετερώνουν, όπως φάνηκε από τις μάχες στο Κερατσίνι, τη Σχοινόλακα και αλλού) διέθεταν αναρίθμητες μονάδες ιππικού, πολλές από αυτές θωρακισμένες. Μια ενδεχόμενη μετωπική επίθεση του ειδικευμένου στον κλεφτοπόλεμο και στα γιουρούσια ελληνικού άτακτου πεζικού, που δεν διέθετε ούτε ξιφολόγχη, ούτε ευρωπαϊκή εκπαίδευση για σχηματισμούς μάχης σε ανοιχτό πεδίο, θα ήταν σκέτη αυτοκτονία. Μολαταύτα οι ξένοι διοικητές διέταξαν κατά μέτωπο επίθεση στη μάχη στο Ανάλατο και στην αποβίβαση στο Φάληρο, με αποτέλεσμα οι Επαναστάτες να υποστούν τις χειρότερες ήττες κατά τη διάρκεια της Επανάστασης.

Αργότερα ο Κόχραν επιχείρησε να επιτεθεί στον Αιγυπτιακό στόλο στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας, παρά τις αντιδράσεις των ναυάρχων, με την επιχείρηση να αποτυγχάνει, ενώ μια εκστρατεία που σχεδίαζε για την ανακατάληψη του Μεσολογγίου εμποδίστηκε από τον Άγγλο ναύαρχο Κόδριγκτον. Συνολικά η δράση του στην Ελλάδα κόστισε, πέρα από τις υπέρογκες αμοιβές του, 3000 νεκρούς Έλληνες επαναστάτες, μεταξύ αυτών και σημαίνοντες οπλαρχηγούς.

Σχετικά Άρθρα

Διαδικτυακός απολογισμός του ΤΙΜΗ ΣΤΟ 21

otavoice

Ο σκηνοθέτης Γιάννης Σμαραγδής στην Κέρκυρα προετοιμάζοντας την ταινία “ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ”

otavoice

Π.Ε. Λευκάδας: Περισσότερα από 340 έργα υποβλήθηκαν στη Μαθητική Έκθεση/Διαγωνισμό για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του ’21

otavoice

Το βιβλίο του Γιώργου Καραμπελιά «1821-2021, Ρέκβιεμ ή Αναγέννηση;» στην Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης

otavoice

Δήμος Καλαμάτας: Έκθεση Ζωγραφικής εμπνευσμένη από την Ελληνική Επανάσταση

otavoice

Δήμος Μεγαλόπολης: Εκδήλωση Μνήμης αφιερωμένη στον Νικηταρά, 172 χρόνια από το θάνατό του

otavoice