Στην Τουρκία μεταβαίνουν η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, όπου αύριο, Τρίτη, θα συναντηθούν με τον πρόεδρο της χώρας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προκειμένου να του παρουσιάσουν τους όρους της ΕΕ για μια σταδιακή επανάληψη των οικονομικών σχέσεων και να συζητήσουν για τη στήριξη των προσφύγων που είναι εγκατεστημένοι στη χώρα του.
Όπως εξηγεί εκπρόσωπος ενός κράτους μέλους στις Βρυξέλλες που μίλησε στο Γαλλικό Πρακτορείο, στις αποσκευές τους έχουν έναν “οδικό χάρτη” που περιλαμβάνει τις αποφάσεις που υιοθετήθηκαν από τους ηγέτες της ΕΕ στη Σύνοδο Κορυφής τους στις 26 Μαρτίου. “Έχουν πολιτική νομιμοποίηση” σημειώνει. Στις Βρυξέλλες σχολιάζοντας τις συνομιλίες της Άγκυρας κάνουν λόγο για “μια πολύ πολιτική στιγμή”, όμως διευκρινίζουν ότι “δεν τίθεται ζήτημα διαπραγμάτευσης”. Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για κρίσιμη συνάντηση με μεγάλο ενδιαφέρον. Σύμφωνα με ευρωπαίο διπλωμάτη “πολλοί είναι αυτοί που περιμένουν να δουν τι θα πουν ο Σαρλ Μισέλ και η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για τα ζητήματα των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του κράτους δικαίου. Οφείλουν να πουν πράγματα, όπως έκανε ο Ζοζέπ Μπορέλ στη Μόσχα. Δεν τίθεται ζήτημα να φανούν ευγενικοί. Θα είναι δύσκολο”.
Οι διαφορές
Οι ηγέτες της ΕΕ αποφάσισαν να ανταποκριθούν στη βούληση για κατευνασμό, που επέδειξε ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με μια “σταδιακή, υπό όρους και αναστρέψιμη” επανάληψη της συνεργασίας ανάμεσα στην ΕΕ και την Τουρκία. “Έχουμε ένα πλαίσιο για να βελτιώσουμε τις σχέσεις μας, όμως είναι απαραίτητο η Τουρκία να μετριάσει τη συμπεριφορά της. Παραμένουμε συνεπώς επιφυλακτικοί”, είχε δηλώσει ο Σαρλ Μισέλ στο τέλος της Συνόδου Κορυφής.
Πάντως, η Άγκυρα δεν είχε υποδεχθεί με ενθουσιασμό τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής, με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου να καταγγέλλει “την επίδραση των στενόμυαλων ισχυρισμών μερικών χωρών μελών”. Στους κόλπους της Ε.Ε. υπάρχουν “σοβαρές διαφορές” ανάμεσα στη Γερμανία, την Ιταλία και την Ισπανία, από τη μια πλευρά, και την Ελλάδα, την Κύπρο, τις χώρες της βόρειας Ευρώπης και τη Γαλλία που βρίσκονται στο άλλο στρατόπεδο. Όμως, συμμετέχοντες στη Σύνοδο υπενθυμίζουν ότι η προσέγγιση που τελικώς αποφασίστηκε εγκρίθηκε ομοφώνως.
Η ΕΕ είναι έτοιμη να ξεκινήσει την επικαιροποίηση της τελωνειακής ένωσης, να επαναλάβει τον διάλογο σε υψηλό επίπεδο, που σταμάτησε το 2019 σε κάποια θέματα όπως η ασφάλεια, το περιβάλλον, η υγεία, και να δώσει ορισμένες διευκολύνσεις όσον αφορά τις θεωρήσεις εισόδου (βίζες) για τους τούρκους πολίτες. Εξάλλου, και ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ κάνει λόγο για “ένα νέο κεφάλαιο” στη σχέση ανάμεσα στην ΕΕ και την Τουρκία.
Οι Ευρωπαίοι θέλουν επίσης να μπει στο τραπέζι το μεταναστευτικό, καθώς στην Τουρκία οι πρόσφυγες φθάνουν σχεδόν τα 4 εκατομμύρια. «Το διακύβευμα έχει εξελιχθεί. Οι Σύροι πρόσφυγες θα παραμείνουν για καιρό και μια ανθρωπιστική βοήθεια δεν αρκεί πια. Μπαίνουμε σε μια λογική ενσωμάτωσης. Δεν πρόκειται πια για δημοσιονομική αρωγή, αλλά για συνεργασία και για ανάπτυξη”, ανέφερε ευρωπαίος αξιωματούχος. Στο ίδιο μήκος κύματος και η εκπρόσωπος της επικεφαλής της Κομισιόν που δήλωσε ότι η ΕΕ θέλει να θίξει το ζήτημα της υποστήριξης των Σύρων προσφύγων με συνολικό τρόπο και η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα μεταβεί, μετά την Άγκυρα, στην Ιορδανία. Σημειώνεται ότι στην Ιορδανία έχουν καταφύγει περισσότεροι από 600.000 Σύροι πολίτες.