Παρά τις αντίξοες συνθήκες που επικρατούν στο νησί (ισχνή διασύνδεση με την υπόλοιπη Κρήτη, έλλειψη προσωπικού καθαριότητας, κλπ), με συγκεκριμένες ενέργειες και στοχευμένες πρακτικές, τόσο τα στελέχη του Δήμου, όσο και οι κάτοικοι του νησιού, έχουν καταφέρει μέσα σε ένα αρκετά μικρό χρονικό διάστημα να έχουν πετύχει έναν μεγαλεπήβολο στόχο∙ ένα καθαρό νησί!
Ο παραπάνω στόχος δεν είναι κάτι απλό, η επίτευξη του είναι ένα στοίχημα ζωής και ένας καθημερινός, δύσκολος, αλλά αναγκαίος αγώνας.
Υποδομές – Τεχνικά μέσα
Ο Δήμος Γαύδου διαθέτει 2 απορριμματοφόρα. Το ένα μάλιστα το αποκτήσαμε εντός του 2021 με χρηματοδότηση του προγράμματος «Φιλόδημος 2». Πρόκειται για ένα σύγχρονο απορριμματοφόρο, το οποίο αποτελεί βασικό εργαλείο της καθημερινής προσπάθειας σε ότι αφορά τη συλλογή των απορριμμάτων.
Επιπλέον, διατίθεται ένα φορτηγό με αλυσιδάκι το οποίο αξιοποιείται κυρίως στη μεταφορά των containers, ενώ πλέον το νησί διαθέτει και δύο ηλεκτροκίνητα οχήματα (ημιφορτηγά), τα οποία αξιοποιούνται πλήρως στον ευαίσθητο τομέα της καθαριότητας.
Τέλος, το ηλεκτροκίνητο press container σύμμεικτων απορριμμάτων είναι το εργαλείο που επιτρέπει τη συμπίεση απορριμμάτων (πρόκειται για τα απορρίμματα που απομένουν μετά τη διαλογή στην πηγή), ώστε να μην καταλαμβάνουν πολύ χώρο και να γίνεται ακόμη πιο εύκολη η μεταφορά τους με τις ελάχιστη δυνατή όχληση.
Για τους σκοπούς της ανακύκλωσης και της διαλογής στην πηγή, ο Δήμος Γαύδου διαθέτει έναν (1) θρυμματιστή κλαδιών (παραχώρηση ορισμένου χρόνου από το Φορέα Διαχείρισης Σαμαριάς) και έναν ηλεκτρικό δεματοποιητή ανακυκλώσιμων συσκευασιών.
Αποκομιδή απορριμμάτων
- Σύμμεικτα απορρίμματα
Η συλλογή τους σε πρώτη φάση γίνεται σε πράσινους κάδους και σε κλειστές δεμένες σακούλες στα ξύλινα δοχεία που είναι τοποθετημένα στην παραλία. Εν συνεχεία, το απορριμματοφόρο του Δήμου συλλέγει τα απορρίμματα από τους κάδους και τα τοποθετεί σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο του Δήμου και σε στεγανά κοντέινερ, τα οποία όταν γεμίσουν μεταφέρονται στην Κρήτη με ειδικό δρομολόγιο της ΑΝΕΝΔΥΚ και στη συνέχεια η ΔΕΔΙΣΑ αναλαμβάνει την περαιτέρω διαχείρισή τους.
- Κατά τη θερινή περίοδο, όπου το νησί επισκέπτονται αρκετές εκατοντάδες τουριστών – επισκεπτών τα σύμμεικτα απορρίμματα μεταφέρονται με ειδικά δρομολόγια της ΑΝΕΝΔΥΚ (1 φορά την εβδομάδα) στα Σφακιά.
- Κατά τη χειμερινή περίοδο τα σύμμεικτα απορρίμματα μεταφέρονται με ειδικό δρομολόγιο (1 φορά μήνα) της ΑΝΕΝΔΥΚ στα Σφακιά.
2. Ανακύκλωση– Διαλογή στην πηγή
Το μεγάλο στοίχημα, το οποίο με μεγάλη ικανοποίηση ο Δήμος μπορεί να ισχυριστεί ότι έχει κερδίσει, είναι η Ανακύκλωση και η Διαλογή στην Πηγή!
- Γυαλί – Αλουμίνιο – Πλαστικό – Χαρτί – Οργανική Ύλη
Σε αρκετά σημεία του νησιού έχουν τοποθετηθεί ειδικά -εύκολα αναγνωρίσιμα- κυτία συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών (χαρτί, πλαστικό, αλουμίνιο, γυαλί), όπου σε πρώτη φάση επιτυγχάνεται η συλλογή των παραπάνω, σε δεύτερη η μεταφορά τους από ειδικό απορριμματοφόρο του Δήμου προς το κεντρικό σημείο αποθήκευσής τους και σε τρίτο στάδιο η μεταφορά τους με ειδικό δρομολόγιο προς τη ΔΕΔΙΣΑ. - Γυαλί
Τα γυάλινα σκεύη απορρίπτονται στους ειδικούς μπλε κάδους και με ξεχωριστά containers μεταφέρονται στη ΔΕΔΙΣΑ. - Αλουμίνιο
Τα κουτάκια αλουμινίου αφού συμπιεστούν (ευθύνεται κάλεσμα με οδηγίες προς τους επισκέπτες και τους κατοίκους) απορρίπτονται σε ειδικά συρμάτινα καλάθια με τη σχετική ένδειξη. - Πλαστικό
Συμπίεση και απόρριψή τους σε ειδικά συρμάτινα καλάθια με τη σχετική ένδειξη και το καπάκι τους χωριστά - Οργανική Ύλη (αποφάγια)
Πέραν τούτου, η ανακύκλωση στο νησί δεν σταματά μόνο στα παραπάνω υλικά, αλλά αντιθέτως επιτυγχάνεται «ανακύκλωση και διαλογή στην πηγή» σε επίπεδο υπολειμμάτων τροφών και η επαναχρησιμοποίησή τους. Η συγκεκριμένη διαδικασία επιτυγχάνεται ως εξής: οι κάτοικοι (συμπεριλαμβανομένου και των επιχειρήσεων εστίασης) συγκεντρώνουν τα υπολείμματα τροφών σε σακούλες με τις οποίες τους έχει προμηθεύσει ο Δήμος ο οποίος στη συνέχεια τις συλλέγει και αδειάζονται σε λάκκο που βρίσκεται σε συγκεκριμένο μέρος στο νησί, όπου τα ζώα των κατοίκων τρέφονται από αυτά. Βασική προϋπόθεση είναι να μην περιέχουν τίποτα πλαστικό ή οτιδήποτε πέραν υπολειμμάτων τροφών. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, αφενός επιτυγχάνεται η πολυπόθητη ανακύκλωση και διαλογή στην πηγή, αφετέρου «κερδίζει» σε επίπεδο τροφών για τα ζώα του νησιού.
Ο Άνθρωπος
Κατ’ αυτόν τον τρόπο η ακριτική Γαύδος, το νοτιότερο άκρο της Ελλάδας και της Ευρώπης, το σταυροδρόμι δυο Ηπείρων, η νήσος με τους ελάχιστους μόνιμους ακρίτες της, έχει καταφέρει με τις πενιχρές δυνατότητες που τής εξασφαλίζονται από την πολιτεία, να προστατεύσει τον περιβαλλοντικό της πλούτο και να μετατρέψει το «σκουπίδι» σε χρήσιμο και όχι «παρασιτικό και θανατηφόρο» υλικό.
Σημαντικό ρόλο σε αυτήν την προσπάθεια όμως, παίζουν οι Άνθρωποι, όλοι αυτοί που η συνείδησή και ευαισθησία τους, τους έδωσε την ανάλογη δύναμη να βγουν μπροστά σε αυτή τη μάχη και να την κερδίσουν.
Απ’ τον Άνθρωπο-Εργάτη που καθημερινά πασχίζει να κάνει έντιμα και με ζήλο τη δουλειά του, μέχρι και όλους αυτούς που απορρίπτουν τα σκουπίδια τους εκεί που πρέπει, μέχρι σε όλους εσάς που επισκέπτεστε το νησί και το σέβεστε αφήνοντας πίσω σας ΜΟΝΟ …τις πατημασιές ,μας και μια άτυπη υπόσχεση πως θα το επισκεφθείτε πάλι!
«Τα αγαθά κόποις κτώνται» είχε πει ο Αριστοτέλης. Η αλήθεια είναι ότι μέσα σε λίγο χρόνο καταφέραμε να μιλάμε για ένα μικρό θαύμα. Δεν ήταν κάτι απλό, αλλά με προσήλωση στο στόχο και σκληρή δουλειά, τα καταφέραμε. Οι Άνθρωποι, που με ανιδιοτελή και περίσσια αγάπη για το περιβάλλον, συνέβαλλαν ώστε αυτή τη στιγμή να ζούμε σε ένα ΚΑΘΑΡΟ νησί, αυτοί οι Άνθρωποι αξίζουν το σεβασμό μας. Τους ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου που πίστεψαν στο όραμά μας, το αγκάλιασαν, το πραγματοποίησαν. Δεν σταματάμε την προσπάθεια όμως, Συνεχίζουμε ακόμη δυνατότεροι και με μεγαλύτερο πείσμα και όρεξη…» δήλωσε η Λίλιαν Στεφανάκη, Δήμαρχος Γαύδου.