Πραγματοποιήθηκε χθες, 11/04/2018, ντιμπέητ υποψηφίων δημάρχων Θεσσαλονίκης που διοργάνωσε το Ερευνητικό Εργαστήριο Τουρισμού και Διοίκησης Υπηρεσιών “TourLab” του Αλεξάνδρειου ΤΕΙ Θεσσαλονίκης και το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα στη Διοίκηση Τουριστικών Επιχειρήσεων και Οργανισμών του ΑΤΕΙΘ.
Το Μένουμε Θεσσαλονίκη εκπροσώπησε ο Γ. Ρακκάς, οποίος κατά την διάρκεια της συζήτησης έθεσε τις ακόλουθες αιχμές και προτάσεις:
– Ο τουρισμός ενσωματώνεται με πολλαπλή κοινωνική ωφέλεια στην τοπική οικονομία, μόνον όταν συνδεθεί με την τοπική παραγωγή και αγορά. Έτσι τα έσοδα από τον τουρισμό χρηματοδοτούν την ανάπτυξη του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα, ιδίως αν αξιοποιήσουμε το συγκριτικό πλεονέκτημα που μας αποδίδει στην Ελλάδα ο διατροφικός πολιτισμός και τα προϊόντα του. Σήμερα, αντίθετα το μαζικό τουριστικό μοντέλο χρηματοδοτεί τις μεγάλες, ξένες αλυσίδες λιανικής, και μέσω αυτών τις… εισαγωγές. Σα συνέπεια, μεγάλο μέρος των εσόδων από τον τουρισμό, διαφεύγει από την χώρα χρηματοδοτώντας μάλιστα τα ελλείμματά της.
– Το μαζικό τουριστικό μοντέλο σπαταλά αλόγιστα το πολιτιστικό κεφάλαιο της Θεσσαλονίκης δημιουργώντας πολλαπλά προβλήματα στην πόλη: Η αλόγιστη επέκταση του r’bnb (βραχυχρόνια μίσθωση) έχει δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα στέγης στο κέντρο, καθώς ανεβάζει τα νοίκια διώχνοντας τους οικονομικά ασθενέστερους από αυτό, ενώ έχει προκαλέσει μια σοβαρή διένεξη μέσα στις πολυκατοικίες, διένεξη που αφορά τις χρήσεις του στεγαστικού αποθέματος: Θα είναι για κατοικία, ή θα γεμίσουμε rooms to let στο εσφαλμένο πρότυπο που ακολούθησε η Χαλκιδική το 1990; Επίσης, η τουριστική προώθηση της Θεσσαλονίκης ως φαγητοφραπεδούπολη, δημιουργεί μια αγορά εργασίας γκαρσονιών, μπάρμαν και ψητάδων που ευνοεί φαινόμενα οικονομικής υποβάθμισης, όπως είναι η μαύρη εργασία και η ετεροαπασχόληση.
– Η τουριστική πολιτική που ακολούθησε ο Δήμος υποβαθμίζει το μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα της πόλης, την ιστορία και τον πολιτισμό της. Αυτό συνέβη γιατί απευθύνθηκε μονοσήμαντα στην Τουρκία, έθεσε την πόλη σε τροχιά δορυφοριοποίησης στην Σμύρνη και την Κωνσταντινούπολη, αλλά και έβαλε την ταυτότητα της Θεσσαλονίκης στην κλίνη του Προκρούστη για να γίνει αρεστός στον Ερντογάν, εξωραΐζοντας την οθωμανική κατάκτηση του απαρτχάιντ και της καταπίεσης των υπόδουλων εθνών ως τάχα πολυπολιτισμική. Αντίθετα με όλα αυτά, οι οικουμενικοί ορίζοντες της Θεσσαλονίκης διαμορφώνονται από την Μακεδονική, την ελληνορρωμαϊκή, και την βυζαντινή της ταυτότητα, καθώς αυτή η κληρονομιά καθιστά την πόλη παγκόσμιο πόλο έλξης, όχι μόνο τουριστών, αλλά ιστορικών, αρχαιολόγων και επιστημόνων. Η συστηματική ανάδειξη αυτής της διάστασης της ιστορίας της, μπορεί να μεταβάλει την Θεσσαλονίκη σε διεθνές κέντρο ιστορίας και πολιτισμού, σε μια «Φλωρεντία της Νοτιοανατολικής Ευρώπης».
– Ο τουρισμός της Θεσσαλονίκης θα πρέπει να μετατοπιστεί από το μαζικό, ισοπεδωτικό μοντέλο στο εξειδικευμένο και ποιοτικό:
- Η αξιοποίηση της ιστορικής/πολιτιστικής κληρονομιάς αναδεικνύει τον αρχαιολογικό και τον ιστορικό τουρισμό. Με την συνεργασία των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων της, μπορεί να δοθεί ώθηση στον εκπαιδευτικό και συνεδριακό τουρισμό.
- Με την ανάδειξη του διατροφικού πολιτισμού και των προϊόντων του, μπορεί να συνδεθεί με την παραγωγή, αλλά και να αποκτήσει ιδιαίτερο γαστρονομικό χαρακτήρα.
- Με την προστασία και την ανάδειξη της φύσης, των ιαματικών λουτρών, της ευρύτερης περιοχής, μπορεί να δοθεί έμφαση σε όλες τις πλευρές του οικολογικού τουρισμού (περιπατητικός, ποδηλατικός κ.ο.κ.).
- Τέλος με μια γενναία δραστηριοποίηση του Δήμου στον κλάδο του ιατρικού τουρισμού, μπορεί να επιτευχθεί ο επαναπατρισμός του νέου εργατικού δυναμικού από τις επιστήμες της υγείας (γιατροί, νοσοκόμοι) που έχουν εγκαταλείψει τη χώρα, κι επίσης, να κερδηθούν πόροι για την τοπική αυτοδιοίκηση και τα νοσοκομεία, που μπορούν να επενδυθούν στην αναβάθμιση της δημόσιας υγείας.
– Η υλοποίηση όλων αυτών απαιτεί στρατηγικό σχεδιασμό: Δηλαδή, σύμπραξη των δημόσιων φορέων της πόλης, συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα στους εμπλεκόμενους οικονομικούς κλάδους, αναβάθμιση του ρόλου των πανεπιστημίων, όχι μόνο σε ό,τι προαναφέρθηκε, αλλά και στην δυνατότητά τους να παράγουν εφαρμοσμένη έρευνα για την ένταξη του τουρισμού σε ένα σχέδιο ολοκληρωμένης τοπικής οικονομικής ανάπτυξης…