Η «ανεξάρτητη» δικαιοσύνη αποφάσισε…
Κανονικά θα συνεχιστούν οι εργασίες κατασκευής της νέας δομής στη Βάστρια, μετά την απόρριψη του αιτήματος προσωρινής διαταγής, που κατέθεσε η Περιφέρεια και οι Κοινότητες Κώμης και Νέων Κυδωνιών, στο Συμβούλιο της Επικρατείας, προκειμένου αυτές να διακοπούν έως ότου εξεταστεί και το αίτημα ακύρωσης, που επίσης κατέθεσε. Ακύρωση, η οποία βασίζεται σε πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ με την οποία κρίθηκε άκυρη η Κοινή Υπουργική Απόφαση με βάση την οποία υποβαθμίζονταν οι περιβαλλοντικοί όροι του έργου.
Το αίτημα ακύρωσης, ωστόσο, θα εξεταστεί τον ερχόμενο Ιανουάριο, και η απόφαση δεν θα αναμένεται να ληφθεί πολύ σύντομα, γεγονός που καθιστούσε αναγκαίο και το αίτημα προσωρινής διαταγής, ούτως ώστε να μην συνεχιστούν οι εργασίες. Με την απόρριψη του τελευταίου, ωστόσο, πρακτικά η ολοκλήρωση της νέας δομής που τοποθετείται χρονικά στο τέλος του τρέχοντος έτους εξελίσσεται χωρίς κάποιο νομικό εμπόδιο…
Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης, η δομή είναι προσωρινή, οπότε δύναται να λειτουργήσει.
Είναι όμως προσωρινό το μπετόν που πέφτει; Και τα δέντρα προσωρινά κόβονται;
Έπειτα, σύμφωνα με το σκεπτικό του ΣΤΕ, σε ένα νησί με έκταση 1,636,000 στρέμματα, δεν υπάρχει άλλος χώρος για να μεταφερθούν οι μετανάστες, οι οποίοι θα έπρεπε βέβαια να είχαν έτσι κι αλλιώς μεταφερθεί εκτός Λέσβου για εθνικούς λόγους που έχουν αναλυθεί πολλές φορές και που τα τελευταία γεγονότα με την τουρκική επιθετικότητα και την στοχοποίηση των νησιών του Βορείου Αιγαίου είναι προφανείς.
Σχολιάζοντας την απόφαση πολίτες της Λέσβου, κατά το ΣΤΕ, εφόσον έχει δοθεί άδεια από το δασαρχείο όλα είναι καλά και σωστά. Δεν έλαβε υπόψη του βέβαια ότι ο δασάρχης διατάχθηκε από τον διορισμένο πολιτικό προϊστάμενο του υπουργείου να εκδώσει αυτή την άδεια. Όπως φυσικά δεν έλαβε υπόψη το δε δικασμένο για αντίστοιχη δομή στις Θερμοπύλες. Δεν προβληματίστηκε από την απουσία περιβαλλοντικής αδειοδότησης σε προστατευόμενη περιοχή και άλλα πολλά.
Οι πολίτες που προσέφυγαν στη δικαιοσύνη αναφέρουν πως “μας αντιμετωπίζουν σαν πολίτες Β’ κατηγορίας”.
Την είδηση της απόρριψης του αιτήματος της προσωρινής διαταγής, “έδωσε” ο ίδιος ο νομικός σύμβουλος της Περιφέρειας, Λουκάς Αποστολίδης, με κείμενό του με τίτλο “Βάστρια: Ακούει κανείς”. Σε αυτό αναφέρει:
«Το Β’ τμήμα Διακοπών του ΣτΕ απέρριψε την αίτηση προσωρινής διαταγής της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου των Κοινοτήτων, για αναστολή εργασιών της υπερδομής στη θέση Βάστρια, στην καρδιά του παρθένου και προστατευμένου δάσους της Λέσβου. Χρειάστηκε μάλιστα 44 μέρες από την υποβολή της αίτησης για να αποφασίσει ότι δεν χορηγεί προσωρινή διαταγή για την αναστολή εργασιών επέμβασης σε δασική έκταση 71,250 στρεμμάτων, διάνοιξης οδοποιίας 250 χιλιάδων, εντός του δάσους και επέμβασης στο υδατόρεμα του Αγίου Ιωάννη, δίπλα σε προστατευόμενη περιοχή NATURA, ως συμπληρωματικά έργα της υπερδομής.
Η αιτιολογία είναι γενική, αόριστη και αβάσιμη με επίκληση του δημοσίου συμφέροντος και του προσωρινού χαρακτήρα. Δηλαδή πλήρης αποδοχή των ισχυρισμών του Δημοσίου χωρίς ουδόλως να ληφθούν υπόψη οι ισχυρισμοί των αιτούντων. Το σημαντικότερο στοιχείο είναι ότι η απόφαση δεν έλαβε υπόψη ούτε την πρόσφατη απόφαση της Ολ. ΣτΕ 1285/2022 που έκρινε ad hοk παρόμοια υπόθεση με καταλυτικά λιγότερο ανώδυνες επιπτώσεις στο περιβάλλον. Είχαμε τονίσει, ότι το Δικαστήριο δεν επιτρέπεται να μη λαμβάνει υπόψη τις σκέψεις που διατυπώθηκαν στη νομολογία και την κρίση της ως άνω απόφασης της Ολομέλειας του Δικαστηρίου.
Στον πυρήνα αυτών των σκέψεων κρίθηκαν ότι: «Εξαίρεση από άδεια περιβαλλοντική για κατασκευή δομής δύναται να χορηγηθεί στον βαθμό που υφίστανται οι βασικές υποδομές και τα δίκτυα (ύδρευσης, ρεύματος, αποβλήτων κ.ά., καθώς και δίκτυα οδοποιίας και συμπληρωματικά έργα της υποδομής), οι επεμβάσεις στο περιβάλλον είναι μη αποδεκτές και παράνομες, διότι οι συνέπειες στο δασικό και αστικό οικοσύστημα θα είναι καταστροφικές και ίσως ορισμένες επεμβάσεις μη επανορθώσιμες». Στην προκειμένη περίπτωση στην υπερδομή της Βάστριας δεν υφίσταται οποιαδήποτε υποδομή, δεν υφίστανται βασικά δίκτυα λειτουργίας της δομής, και οι επεμβάσεις σε δασική έκταση με υποδομές οδοποιίας, ως συμπληρωματικά έργα είναι μη επανορθώσιμες.
Αυτά τα πραγματικά και νομικά στοιχεία, νομολογιακά έπρεπε να ληφθούν υπόψη. Πιστεύουμε ότι το Δικαστήριο όφειλε να σεβαστεί τις σκέψεις της Ολ. ΣτΕ 1285/2022. Η απόφαση αυτή του ΣτΕ αποτελεί «κόσμημα» για την προστασία του περιβάλλοντος, όπως έχουμε τονίσει, καθώς θέτει φραγμό στην έκδοση από το Δημόσιο κανονιστικών πράξεων, που προσβάλλουν, κοινώς καταστρέφουν το περιβάλλον και μετά ως συνήθως «μοιρολογάμε» πάνω στα αποκαΐδια για τις τεράστιες συνέπειες στη φύση, στο ζωικό βασίλειο, σε ανθρώπινες απώλειες και περιουσίες. Πρόσφατα τα «Βατερά» μια συνέχεια του ίδιου δάσους έστειλαν ένα sos στη Βάστρια και τους πολίτες του νησιού. Βάστρια ακούει κανείς; Η αιτιολογία της απόφασης, ότι το Δημόσιο δε βρίσκει άλλη τοποθεσία για τη δομή, είναι αόριστη και νομικά αβάσιμη, διότι με αυτή την αντίληψη, θέτουμε σε δεύτερη μοίρα, την προστασία του περιβάλλοντος προσβάλλοντας βάναυσα την περιβαλλοντική και δασική νομοθεσία, τις ευρωπαϊκές οδηγίες και το Σύνταγμα.
Η σκέψη, ότι είναι «προσωρινού χαρακτήρα» έργο, δε μετριάζει τις επιπτώσεις στο περιβάλλον, όταν ήδη έχουν γίνει τεράστιες χωματουργικές εργασίες στην τοποθεσία του έργου, έχουν σχεδιαστεί να εκτελεστούν εκτεταμένες επεμβάσεις για έργα οικοδομής σε δασική έκταση, που από τη στιγμή που θα κατασκευασθούν δεν είναι επανορθώσιμες οι συνέπειες. Θα παραμένουν, ως βραδυφλεγής βόμβα, ως ναρκοπέδιο και διαρκής απειλή για το δασικό και αστικό οικοσύστημα.
Πιστεύουμε ότι δεν πρέπει να παίξουμε με τις φωτιές, όταν καθημερινά καίγονται τα δάση μας και πρόσφατα τα Βατερά, προειδοποιούν τις αρχές του νησιού για τους κινδύνους κατασκευής της υπερδομής στη Βάστρια. Προσδοκούμε βάσιμα στην κρίση της αίτησης αναστολής ή ακυρώσεως να πείσουμε το Δικαστήριο για τους τεράστιους περιβαλλοντικούς κινδύνους και ασφαλώς να ληφθούν υπόψη οι κρίσεις της Ολ. ΣτΕ 1285/2022.»