Η τέλεση ξεκινά το βράδυ της 6ης Ιανουαρίου στην Τοπική Κοινότητα Πύργων, κατά το οποίο γίνεται η αγρυπνία, παραδοσιακό γλέντι με λύρα, γκάιντα και νταχαρέδες. Μετά τα μεσάνυχτα και έως το ξημέρωμα, νέοι άνδρες που συμμετέχουν στην αγρυπνία, φορούν κουδούνια χωρίς να μεταμφιεστούν και γυρνούν στο χωριό «για να ακουστούν», να προαναγγείλουν το δρώμενο της επόμενης μέρας.
Το πρωί της 7ης Ιανουαρίου οι ξενυχτισμένοι συμμετέχοντες, βάφουν το πρόσωπο με καπνιά, παίρνουν από ένα ή δύο κουδούνια και ξεκινούν τη «γύρα» του χωριού με τους μουσικούς. Επισκέπτονται τα σπίτια πόρτα-πόρτα, όπου δέχονται κεράσματα και συγκεντρώνουν τοπικά διατροφικά προϊόντα. Όσοι από τους νοικοκύρηδες είναι κτηνοτρόφοι συνηθίζουν να προσφέρουν ένα ζώο. Το μεσημέρι η γύρα τελειώνει, έχοντας περισυλλέξει τα αντιπροσωπευτικά τρόφιμα της αγροτο-κτηνοτροφικής παραγωγής της κοινότητας. Καταλήγει στην πλατεία, όπου ανάβονται φωτιές και στήνεται μεγάλο τραπέζι.
Την ώρα αυτή ντύνονται οι «Αρκουδιάρηδες» υπό την επίβλεψη παλαιότερων τελεστών που ξέρουν να «δέσουν» τα κουδούνια στο σώμα. Για τους τελεστές το ντύσιμο είναι μια ιεροτελεστία. Φορούν δέρματα από κατσίκες που καλύπτουν όλο το σώμα και κεφαλοστολή από δέρμα κατσίκας με τρύπες για τα μάτια και το στόμα, στην οποία συχνά προσαρμόζουν κέρατα τράγου. Κρεμούν στη μέση κουδούνια («τουμπελέκια», μεγάλα κυπριά και μπατάλι), τα οποία επιλέγουν με προσοχή, ώστε να παράγεται αρμονικός ήχος. Εμφανίζονται στην πλατεία, όπου επιδίδονται σε πειράγματα, χορό και χτύπημα των κουδουνιών με αναπηδήσεις, «για το καλό της γης», το ξύπνημα των βλαστικών δυνάμεων της φύσης και την αποτροπή του κακού.
«ΜΠΑΜΠΙΝΤΕΝ»
Το μεσημέρι της 8ης Ιανουαρίου τελείται ο εικονικός γάμος. Ντύνεται ο γαμπρός και η νύφη (την υποδύεται ένας άντρας), ξεκινούν με όργανα την πορεία στο χωριό, συναντώνται και καταλήγουν στην πλατεία. Ένας άνδρας μεταμφιεσμένος σε παπά τελεί τον εικονικό γάμο. Συμβαίνουν διάφορα επεισόδια: Οι αρκουδιάρηδες επιχειρούν να κλέψουν τη νύφη, ένας άνδρας μεταμφιεσμένος σε γιατρό προσπαθεί να την ξεγεννήσει. Η παρουσία των προσώπων της νύφης και του γαμπρού και η διαδικασία της γέννας, του αποτελέσματος της γαμήλια ένωσης, αποτελούν μεταφορά της γονιμικής δύναμης της φύσης και προσπάθεια ενίσχυσής της. Παράλληλα, μαγειρεύεται το παραδοσιακό βραστό, με το κρέας των ζώων που είχαν συγκεντρώσει οι συμμετέχοντες της «γύρας» την προηγούμενη μέρα και με πλιγούρι –σπασμένο σιτάρι. Οι γυναίκες ετοιμάζουν παραδοσιακή πίττα. Οι συμμετέχοντες στο δρώμενο γίνονται συνδαιτυμόνες στο κοινό αυτό γεύμα και «μεταλαβαίνουν» τη γονιμική δύναμη των τροφίμων που παράγει η γη και τα ζώα τους. Την ενισχύουν και την επιστρέφουν στη φύση τελώντας το δρώμενο.