Ο Δήμαρχος Λέρου Μιχάλης Κόλιας, έστειλε επιστολή στον Γενικό Γραμματέα Συντονισμού Αποβλήτων ΥΠΕΝ κο Μανώλη Γραφάκο, προτρέποντας σε κατεπείγουσες ενέργειες για τη Μεταβατική Διαχείριση Δεματοποιημένων ΑΣΑ του Δήμου Λέρου.
«Αξιότιμε Κε Γενικέ,
Με τον παρόν θα θέλαμε να σας γνωστοποιήσουμε την υφιστάμενη κατάσταση μεταβατικής διαχείρισης δεματοποιημένων ΑΣΑ που έχει εξαντλήσει κάθε εύλογο χρονικό περιθώριο λειτουργίας και να ζητήσουμε τις κατεπείγουσες ενέργειές σας στο πλαίσιο των συντονιστικών αρμοδιοτήτων σας με τον οικείο ΦΟΔΣΑ αλλά και διυπουργικά, για να μην τεθεί το νησί μας σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης το επόμενο διάστημα.
Αρχικά να ενημερώσουμε ως ιστορικό ότι ο Δήμος μας έκανε πράξη κάθε οφειλόμενη ενέργεια ( μελέτες, χωροθετήσεις, αδειοδοτήσεις, χρηματοδοτικές προτάσεις και ένταξη στο ΕΣΠΑ και στο Εθνικό Σκέλος του ΠΔΕ, δημοπράτηση κατασκευή και λειτουργία όλων των προβλεπόμενων από τον ΠΕΣΔΑ ΝΑ και την εθνική νομοθεσία έργων ΔΣΑ) και ειδικότερα
1) για το κλείσιμο- αποκατάσταση του ΧΑΔΑ
2) για την μεταβατική διαχείριση με δεματοποίηση
3) την υλοποίηση του έργου Μονάδα Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων και ΧΥΤΥ Λέρου
4) τις απαλλοτριώσεις για την κατασκευή του ΧΥΤΥ Λέρου
5) την υλοποίηση της οδοποιίας πρόσβασης στο ΧΥΤΥ Λέρου
6) την προμήθεια εξοπλισμού διαλογής στην πηγή βιοαποβλήτων και οικιακών κομποστοποιητών
Αποτέλεσμα των ενεργειών του Δήμου
1) να έχει παύσει η λειτουργία του ΧΑΔΑ ώστε η χώρα μας να μειώσει τα πρόστιμα της ΕΕ ,
2) να είναι σε εξέλιξη άνω του 90% η εργολαβία αποκατάστασης του ΧΑΦΑ
3) να έχει εν λειτουργία νόμιμο αδειοδοτημένο χώρο Δεματοποίησης ΑΣΑ πλησίον του ΧΑΔΑ
4) να έχει από το 2020 εντάξει στο πρόγραμμα ΥΜΕΠΕΡΑΑ του τρέχοντος ΕΣΠΑ το έργου Μονάδα Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων ( ΜΕΒΑ) και ΧΥΤΥ Λέρου
Το ενταγμένο έργο ΜΕΒΑ και ΧΥΤΥ από τον Δήμο Λέρου με Κωδικό ΟΠΣ 5001908 στις 05/06/2018 για να ενεργοποιηθεί έπρεπε να υπάρξει η δικαστική απόφαση για τις αναγκαστικές απαλλοτριώσεις που με ενέργειες του Δήμου εξασφαλίστηκε στις 11 Οκτωβρίου 2019 που εκδόθηκε το σχετικό ΦΕΚ.
Παρόλα αυτά το έργο δεν δημοπρατήθηκε από τον Δήμο Λέρου στις αρχές του 2020 που είχαν κατατεθεί τα τεύχη δημοπράτησης του στο ΕΣΠΑ , για προέγκριση, καθώς τον Μάιο του 2020 άλλαξε η νομοθεσία και οι αρμοδιότητες και μεταφέρθηκαν σε ένα νέο νομικό πρόσωπο τον Περιφερειακό ΦΟΔΣΑ ΝΑ.
Ο εν λόγω φορέας, μέχρι να καταστεί λειτουργικός ως νεοσύστατος, πέρασε αντικειμενικά αρκετός χρόνος. Έπρεπε εν συνεχεία να αντιμετωπίσει τις συνήθεις τεράστιες γραφειοκρατικές απαιτήσεις, να τροποποιηθεί η απόφαση ένταξης του στο ΕΣΠΑ κάτι που κατέστη δυνατόν, κοκ.
Με αποτέλεσμα, το έργο να Δημοπρατηθεί από τον ΦΟΔΣΑ ΝΑ με καθυστέρηση τριών ετών, τον Μάιο του 2023, και ο διαγωνισμός, μετά από πέντε έτη που πέρασαν από την απόφαση ένταξης, να κηρυχθεί προ ολίγων ημερών τελικά άγονος.
Σήμερα, έχουν σωρευθεί από τον ανάδοχο λειτουργό του δεματοποιητή δέματα έξω από τον αδειοδοτημένο χώρο δεματοποίησης και πλησίον αυτού όπως στην οδοποιία πρόσβασης. Τα δέματα αυτά με ενέργειες του Δήμου μεταφέρονται σταδιακά στο αδειοδοτημένο χώρο του προς αποκατάσταση ΧΑΔΑ με ενημέρωση του εργολήπτη, ώστε να μπορέσουν να ενταχθούν στις υπολειπόμενες εργασίες αποκατάστασης.
Η πρακτική αυτή είναι τεχνικά αδύνατο να συνεχιστεί να υπάρχει νόμιμος χώρος δεματοποίησης εκτιμούμε από τον ερχόμενο Σεπτέμβρη 2023 και ως εκ τούτου αν δεν υπάρξει μεταφορά των Δεματοποιημένων ΑΣΑ σε ΧΥΤΑ/Υ εκτός Λέρου, θα έχουμε κίνδυνο ανάφλεξης τεράστιας περιβαλλοντικής ζημιάς που θα θέσουν σε έκτακτη ανάγκη το νησί μας με συνεπακόλουθα και στην τοπική οικονομία / τουρισμό.
Κε Γενικέ,
Παρακαλούμε βάσει των θεσμικών σας αρμοδιοτήτων για τον κατεπείγοντα συντονισμό των συναρμόδιων υπουργείων/φορέων ώστε σύμφωνα με το άρθρου 55 του ν. 4819/2021, παρ. 2εδ. γ’ του άρθρου αυτού:
1) Να εκδοθεί απόφαση μεταφοράς ποσοτήτων 5.000 τν / δεματοποιημένων ΑΣΑ που αντιστοιχούν σε 1 έτος σε ΧΥΤΑ/Υ εκτός Λέρου
2) Να εξασφαλιστεί κονδύλι από το Πράσινο Ταμείο ,για την θαλάσσια μεταφορά που προϋπολογίζεται στο ύψος των 80 ευρώ / τν πλέον ΦΠΑ πλέον του κόστους χερσαίας μεταφοράς ήτοι ύψους άνω των 500.000 ευρώ πίστωσης, καθώς ο Δήμος μας δεν έχει καμία ευθύνη για την ανωτέρω καθυστέρηση και επιπρόσθετα θα καλύψει το κόστος ταφής στον ΧΥΤΑ/Υ που θα υποδείξετε, συνεπώς θα συμμετάσχει στο κόστος στο μέρος που του αναλογεί
3) Να επαναδημοπρατηθεί άμεσα ο ΧΥΤΥ Λέρου από τον οικείο ΦΟΔΣΑ ΝΑ
Προς τεκμηρίωση της υφιστάμενης κατάστασης, δείτε παρακαλώ παράρτημα με φωτογραφικό υλικό
Κε Γενικέ,
Γνωρίζοντας την αποτελεσματικότητα και την σημαντική εμπειρίας σας στα θέματα αυτά αναμένουμε τις ενέργειες σας για την ενεργοποίηση του άρθρου 55 του ν. 4819/2021, που , σύμφωνα με την παρ. 2εδ. γ’ του άρθρου αυτού:
«γ) Για την αντιμετώπιση προβλημάτων που προκύπτουν στη διαχείριση των Αστικών Αποβλήτων (ΑΑ), τα οποία οφείλονται σε απρόβλεπτες καταστάσεις που προκαλούν ή ενδέχεται να προκαλέσουν κατάσταση έκτακτης ανάγκης με κίνδυνο την υποβάθμιση του περιβάλλοντος ή να απειλήσουν τη δημόσια υγεία και δεν επιδέχονται αναβολή, το αρμόδιο όργανο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας δύναται, για λόγους δημοσίου συμφέροντος, να λάβει με απόφασή του οποιοδήποτε πρόσφορο μέτρο για την επίλυση του προβλήματος, περιλαμβανομένης και της μεταφοράς των ΑΑ σε μία ή περισσότερες νομίμως λειτουργούσες εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων.
Η ανωτέρω απόφαση δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και εκτελείται υποχρεωτικά από τους εμπλεκόμενους φορείς διαχείρισης ΑΑ, βαρυνομένου του ωφελουμένου φορέα με το σύνολο της απαιτούμενης δαπάνης. Με απόφαση του αρμοδίου οργάνου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας δύναται να επιχορηγείται ο ωφελούμενος φορέας για το σύνολο ή μέρος της απαιτούμενης δαπάνης και η σχετική δαπάνη βαρύνει το Πράσινο Ταμείο.
Η παρούσα περίπτωση εφαρμόζεται και στην περίπτωση άμεσης παύσης της λειτουργίας των χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσης αποβλήτων (ΧΑΔΑ) που λειτουργούν σε διαχειριστικές ενότητες περιφερειών, στις οποίες δεν υπάρχει νόμιμος εν λειτουργία Χώρος Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤ) προβλεπόμενος από το αντίστοιχο ΠΕΣΔΑ ή νόμιμος εν λειτουργία χώρος αποθήκευσης. Για την έκδοση της απόφασης λαμβάνονται υπόψη ιδίως η φέρουσα ικανότητα των εγκαταστάσεων παραλαβής των ΑΑ και το συνολικό κόστος διαχείρισης των ΑΑ.
Τα ανωτέρω ισχύουν κατ` αντιστοιχία και για την περίπτωση κατά την οποία εν λειτουργία ΧΥΤ έχει κορεστεί ή παύσει τη λειτουργία του με απόφαση του αρμόδιου για τη διαχείρισή του οργάνου, η οποία δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.»
Κύριε Γενικέ, αναμένοντας την καθοριστική παρέμβαση για την επίλυση του σημαντικού αυτού προβλήματος, σας ευχαριστώ εκ των προτέρων.
