Αφιερωμένη στη δημιουργία κινήτρων για τα παιδιά, παράγοντα που επηρεάζει σημαντικά τη μαθησιακή διαδικασία και τη συμπεριφορά τους, είναι η επόμενη συνάντηση της Σχολής Γονέων της Αντιδημαρχίας Οικογενειακής Πολιτικής, Ισότητας και Προσχολικής Ηλικίας στην αίθουσα «Ν. Εγγονόπουλος» του πάρκου Μ. Θεοδωράκης (πρ. ΤΥΠΕΤ) την Παρασκευή 22/11/2024 στις 19:00, με εισηγήτρια την ειδική παιδαγωγό, Μ. Ed., Γεωργία Φιλιπποπούλου.
Κίνητρο είναι η εσωτερική συνειδητή ή ασυνείδητη κατάσταση που διεγείρει το άτομο και το διατηρεί ενεργό, ρυθμίζοντας ανάλογα τις καταστάσεις του περιβάλλοντος ώστε να παραμένει επικεντρωμένο στους στόχους του. Η εμφάνιση των κινήτρων τοποθετείται κατά την πρώιμη παιδική ηλικία και στη διαμόρφωση αυτών συμβάλλουν ο τρόπος ανατροφής των παιδιών και το οικογενειακό και σχολικό περιβάλλον.
Εσωτερικά κίνητρα είναι τα εγγενή κίνητρα και αφορούν τις ιδέες, τις γνώσεις, τις αξίες του ατόμου, την έμφυτη προδιάθεσή του για μάθηση, την τάση για διερεύνηση του περιβάλλοντος, την περιέργεια, την εσωτερική ικανοποίηση κ.λ.π. Ένα παιδί διαθέτει εσωτερικό κίνητρο όταν επιδιώκει να πετύχει κάτι επειδή το θεωρεί αξιόλογο.
Εξωτερικά κίνητρα είναι τα επίκτητα κίνητρα που επέρχονται μέσα από διαδικασίες μάθησης και αλληλεπίδρασης των ατόμων αφορούν τα μέσα που χρησιμοποιούνται από άλλα πρόσωπα με σκοπό την δραστηριοποίηση και ενεργοποίηση του παιδιού. Ένα παιδί διαθέτει εξωτερικό κίνητρο όταν επιθυμεί να πετύχει το στόχο με απώτερο σκοπό να αποκτήσει αμοιβή από το περιβάλλον του.
Γιατί στις μέρες μας τα παιδιά έχουν μειωμένα κίνητρα μάθησης;
Αρκετά παιδιά παρουσιάζουν μειωμένα κίνητρα μάθησης και αντιμετωπίζουν τις καθημερινές υποχρεώσεις τους για το σχολείο με απάθεια, αδιαφορία, αναβλητικότητα ή εναντίωση. Αυτό ενδέχεται να οφείλεται στα εξής:
- Οι γονείς του να είναι υπερπροστατευτικοί και το διευκολύνουν στην καθημερινή του ζωή.
- Δεν είναι ανεξάρτητο και δεν έχει μάθει να προσπαθεί για να κατακτήσει κάτι.
- Το οικογενειακό πλαίσιο το εμποδίζει να πάρει πρωτοβουλίες.
- Δεν έχει λάβει την απαραίτητη επιβράβευση για τις προσπάθειές του.
Τρόποι ενίσχυσης των κινήτρων
- Οπλιζόμαστε με υπομονή και επιμονή. Δείχνουμε ενθουσιασμό για κάθε προσπάθεια που κάνει το παιδί ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα.
- Δίνουμε έμφαση στις μικρές καθημερινές επιτυχίες. Δεν περιμένουμε μια μεγάλη επιτυχία για να επιβραβεύσουμε το παιδί μας.
- Δημιουργούμε ένα ήρεμο και γαλήνιο περιβάλλον ώστε το παιδί να νιώθει ασφάλεια και σιγουριά στην περίπτωση της αποτυχίας.
- Βοηθάμε το παιδί μας να θέσει τους στόχους του και να καθορίσει ποια βήματα πρέπει να κάνει για να τους επιτύχει. Καθώς τα παιδιά προχωρούν στα βήματα μαθαίνουν πως αν ολοκληρώσουν το βήμα Α θα συνεχίσουν στο βήμα Β και ούτω καθεξής.
- Ξεκινάμε από απλές δραστηριότητες που γνωρίζουμε ότι το παιδί μπορεί να επιτύχει και ανεβάζουμε σιγά σιγά τους στόχους.
- Επαινούμε το παιδί για τη συγκεκριμένη διαδικασία ή το αποτέλεσμα και όχι για τη γενική του συμπεριφορά.
- Συζητάμε με το παιδί τα βήματα που έκανε και είχε ως αποτέλεσμα το συγκεκριμένο επίτευγμα. Έτσι βοηθάμε το παιδί μας να αναγνωρίσει την προσπάθεια και την προσοχή που κατέβαλε σε κάθε βήμα κι έτσι είναι έτοιμο να την επαναλάβει.
- Προτρέπουμε το παιδί μας να χρησιμοποιεί εναλλακτικούς τρόπους ώστε να αντιμετωπίσει τη δυσκολία του. Με αυτόν τον τρόπο κατανοεί ότι δεν υπάρχει μία μόνο αποτελεσματική τακτική επίτευξης ενός στόχου αλλά ο καθένας έχει το δικό του τρόπο να πετυχαίνει το στόχο του.
- Εμπνέουμε το παιδί να μην τα παρατάει με την πρώτη δυσκολία. Ενθαρρύνουμε τις προσπάθειές του και με αυτόν τον τρόπο του αποδεικνύουμε ότι είναι ικανό.
- Διδάσκουμε το παιδί μας ότι ο καλύτερος τρόπος για να μάθει είναι να κάνει λάθος. Τα λάθη βοηθούν το μυαλό να αναπτυχθεί όπως τα βαράκια βοηθούν τους μυς να δυναμώσουν.
- Εξηγούμε στο παιδί μας ότι ο άνθρωπος μαθαίνει μέσα από τη μέθοδο της δοκιμής και της πλάνης. Αυτό σημαίνει ότι η γνώση που θα κατακτηθεί από το ίδιο το παιδί μετά από κάποιες αποτυχίες είναι η γνώση που θα έχει τα πιο σταθερά και διαρκή αποτελέσματα.
- Δεν πιέζουμε το παιδί να κάνει κάτι με το ζόρι. Δεν θα έχει κανένα αποτέλεσμα.
- Δεν συγκρίνουμε το παιδί μας με άλλα παιδιά ούτε με τα αδέρφια του.
- Δεν επικρίνουμε σε καμία περίπτωση, μόνο ενθαρρύνουμε.
Λίγα λόγια για την εισηγήτρια
Η Γεωργία Φιλιπποπούλου είναι εκπαιδευτικός στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Έχει υπηρετήσει επί σειρά ετών τόσο στη γενική όσο και στην ειδική αγωγή στον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος (M.Ed) ειδίκευσης στην ειδική αγωγή και την εκπαιδευτική ψυχολογία και έχει επιμορφωθεί στην εκπαίδευση ενηλίκων.