Live: Η άφιξη, οι συναντήσεις Ερντογάν στην Αθήνα- Οι κοινές δηλώσεις

Σε απευθείας σύνδεση με το αεροδρόμιο “Ελ. Βενιζέλος” η άφιξη της τουρκικής αντιπροσωπείας υπό τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Τον υποδέχεται ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης.

Υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας έφθασε στην Αθήνα, νωρίτερα από το αναμενόμενο, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Προσγειώθηκε το αεροσκάφος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο Ελ. Βενιζέλος με τον Τούρκο πρόεδρο να ξεκινά έναν μαραθώνιο έξι ωρών, συναντήσεων και επαφών.

Στο Προεδρικό Μέγαρο έφθασε στις 11:30 ο Τούρκος Πρόεδρος, Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος συναντήθηκε με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Και οι δύο εξέφρασαν την κοινή τους βούληση για βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

Η κα Σακελλαροπούλου τον καλοσώρισε στην Αθήνα και εκείνος εξέφρασε τη χαρά του που βρέθηκε ξανά στην Ελλάδα, έπειτα από έξι χρόνια.

Στη συνέχεια, παίρνοντας τον λόγο η κα Σακελλαροπούλου, δήλωσε: “Τα τραγικά συμβάντα που έζησαν οι χώρες μας φέτος έγιναν αφορμή για να αποδειχθεί ξανά ότι το αίσθημα αλλυλεγγύης και η επίδειξη ανθρωπιάς κάτω από δύσκολες συνθήκες είναι ένα κοινό χαρακτηριστικό που ενώνει τους δύο λαούς“.

“Η διαπίστωση αυτή αποτελεί ισχυρή βάση για να στηριχθεί η αμοιβαία πολιτική βούληση για την εδραίωση ενός κλίματος που θα επιτρέψει την εμβάθυνση της συνεργασίας και την αποφυγή εντάσεων στις διμερείς μας σχέσεις” πρόσθεσε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

“Εάν αναλογιστούμε το τι γίνεται στον περίγυρό μας, είναι αναγκαίο, περισσότερο ίσως από ποτέ, Ελλάδα και Τουρκία να εργαστούν από κοινού για την ενίσχυση της ευημερίας, τη διαφύλαξη της ειρήνης, της σταθερότητας και του σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου, καθώς και την προώθηση σχέσεων καλής γειτονίας, προς όφελος και των δύο λαών μας αλλά και της ευρύτερη περιοχής” τόνισε η κα Σακελλαροπούλου.

Από την πλευρά του ο κ. Ερντογάν ανέφερε ότι η επίσκεψη του αυτή είναι μια ευκαιρία να ξεκινήσει μια νέα πορεία στις σχέσεις των δυο χωρών, έκανε λόγο για εποικοδομητικές συναντήσεις και τόνισε ότι είναι καλύτερο για το μέλλον και των δυο χωρών να μιλήσουμε για το γεμάτο μέρος του ποτηριού.

Στη συνέχεια, στις 12:15 ο Τούρκος Πρόεδρος πέρασε την πόρτα του Μεγάρου Μαξίμου κατά την συνάντηση  με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, στο πλαίσιο της συνεδρίασης του 5ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας.

Στις 13:45, ο Πρωθυπουργός και ο κ. Ερντογάν προέβησαν σε κοινές δηλώσεις… 

Οι δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου, Ταγίπ Ερντογάν:

Σας χαιρετώ με τα πιο εγκάρδια συναισθήματα. Επισκέφθηκα τελευταία φορά την Ελλάδα το 2017. Ήταν η πρώτη μετάαπό 65 χρόνια επίσκεψη σε επίπεδο αρχηγού κράτους.

Αισθάνομαι μεγάλη ικανοποίηση που βρίσκομαι ξανά στην Ελλάδα. Θα ήθελα να ευχαριστήσω για την ευγενική υποδοχή. Επιθυμούμε να αναπτύξουμε περαιτέρω την θετική ώθηση που υπάρχει. Το ότι μετά από 7 χρόνια κάνουμε την 5η συνεδρίαση αποτελεί ένδειξη αυτής τη πρόθεσης. Πιστεύω ότι δεν θα υπάρξει άλλο τόσο μεγάλο διάλλειμα για άλλη συνάντηση και αυτό θα είναι καλό και για τις 2 χώρες.

Είχαμε οφέλημες συζητήσεις με τον πρωθυπουργό και την Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Στη συνάντηση με τον κ. Μητσοτάκη συζητήσαμε για τα βήματα που μπορούν να γίνουν για την ανάπτυξη της συνεργασίας μας.

Στο πλαίσιο της συνέχειας των επαφών μας, τονίσαμε την ανάγκη να κρατηθούν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας και υπογραμμίσαμε ότι ο μηχανισμός του ανώτατου στρατιωτικού συμβουλίου συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας συμβάλει σημαντικά στο να προχωρούν οι σχέσεις των δύο χωρών στο πλαίσιο της θετικής ατζέντας.

Με τη διακήρυξη της Αθήνας περί σχέσεων φιλίας και καλής γειτονίας βεβαιώσαμε τη βούλησή μας για ανάπτυξη των σχέσεών μας. Αισθανόμαστε ικανοποίηση που βλέπουμε τα αποτελέσμα των έργων στο πλαίσιο του σχεδίου κοινής δράσης του 2021. Στη συνάντηση με τον κ. Μητσοτάκη συμφωνήσαμε να ανεβάσουμε στα 10 δις δολάρια το διμερές μας εμπόριο από 5 δις. Τονίσαμε τη σημασία έργων μεταφοράς, όπως η κατασκευή δεύτερης γέφυρας στον σταθμό Υψάλας – Κήπων.

Ευχή μας είναι να επιλύσουμε τα κοινά προβλήματα, τόνισε ο κ. Ερντογάν και πρόσθεσε “τουρκική μειονότητα στην Ελλάδα και η ρωμέικη κοινότητα στην Τουρκία είναι δομικά στοιχεία του ανθρώπινου και πολιτιστικού μας πλούτου“.

Θα ακολουθήσει γεύμα εργασίας της Ολομέλειας του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας.

Αναλυτικά οι δηλώσεις του Έλληνα Πρωθυπουργού: 

 «Ελλάδα και Τουρκία οφείλουν να ζουν ειρηνικά»

Όπως είπε «[..]και οι διμερείς μας σχέσεις γνώρισαν διακυμάνσεις που κάποιες στιγμές τις απείλησαν επικίνδυνα και μαζί τους την ασφάλεια και την ειρήνη στην Ανατολική Μεσόγειο. Γι’ αυτό και είναι εξαιρετικά σημαντικό ότι τους τελευταίους μήνες οι δύο χώρες βαδίζουν σε ένα πιο ήρεμο μονοπάτι. Ελλάδα και Τουρκία, η Τουρκία και Ελλάδα οφείλουν να ζουν ειρηνικά, να διατυπώνουν τις διαφορές τους που είναι γνωστές, να τις συζητούν με ειλικρίνεια και να αναζητούν συνέχεια λύσεις. Κι αν αυτές δεν γεφυρώνεται, πάντως να μην παράγουν αυτόματα εντάσεις και κρίσεις».

«[…]τον περασμένο Ιούλιο στο Βίλνιους συμφωνήσαμε να πιάσουμε και πάλι το νήμα των επαφών μας με στόχο να αναζητήσουμε τρόπους συνεργασίας και αναθέσαμε στους δύο υπουργούς Εξωτερικών να καθοδηγήσουν τη συγκεκριμένη διαδικασία. Ο οδικός χάρτης τον οποίο υιοθετήσαμε συμπεριλάμβανε τρία επίπεδα τον πολιτικό διάλογο, τη θετική ατζέντα και τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Και στη συνέχεια οι συνομιλίες των δύο αντιπροσωπειών έγιναν, πρέπει να πω, σε ένα πολύ παραγωγικό κλίμα. Κι εμείς οι ίδιοι, αγαπητέ μου Πρόεδρε, βρισκόμαστε για τρίτη φορά μέσα στους τελευταίους έξι μήνες.

Στις δύο πρώτες συναντήσεις οργανώσαμε τα επόμενα βήματα και αξιολογήσαμε την πρόοδο όσων συμφωνήσαμε. Και σήμερα στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας κάνουμε μία ακόμα αποτίμηση αυτών των κοινών προσπαθειών μας. Προσπάθειες που οδήγησαν σε νέες ή αναβαθμισμένες παλαιότερες συμφωνίες σε πολλά επίπεδα. Στην ηλεκτρική ενέργεια, στο εμπόριο, ιδιαίτερα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, την εκπαίδευση, τον αθλητισμό, την τεχνολογία, τον τουρισμό, τη σύσφιξη των οικονομικών μας σχέσεων. Το διμερές μας εμπόριο αυτή τη στιγμή έχει ξεπεράσει τα 5 δισεκατομμύρια ευρώ, είναι ρεαλιστικός στόχος μέσα σε μία πενταετία να φτάσει τα 10 δισεκατομμύρια ευρώ.

Συμφωνήσαμε επίσης στην προώθηση της συναντίληψης και ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών στον αγροτικό τομέα, στην έρευνα, την καινοτομία, που προάγουν τη συνεργασία νέων επιστημόνων και ενισχύουν το εξαγωγικό και το επενδυτικό περιβάλλον και στις δύο μας χώρες» είπε ακόμα ο πρωθυπουργός και πρόσθεσε ότι: «στο μεταναστευτικό διαπιστώσαμε τη σημαντική μείωση των ροών το τελευταίο διάστημα, ως αποτέλεσμα της συστηματικής φύλαξης των χερσαίων και των θαλασσίων συνόρων μας. Θα πρόσθετα ωστόσο, και λόγω της πολύ καλύτερης συνεργασίας της Αστυνομίας, του Λιμενικού και της Ακτοφυλακής και των δύο χωρών και αυτή η συνεργασία μπορεί να βελτιωθεί και πρέπει να βελτιωθεί ακόμα περισσότερο. Αναφορικά με τη σταθερή υποστήριξη της Ελλάδας για την ευρωπαϊκή ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, η χώρα μας στηρίζει τη διευκόλυνση χορήγησης θεωρήσεων, στο πλαίσιο πάντα του ευρωπαϊκού κεκτημένου, ώστε να μπορεί η νέα γενιά της Τουρκίας, οι επιστήμονες, οι επιχειρηματίες, οι φοιτητές να αναπτύξουν στενότερες σχέσεις με την Ευρώπη.

Επιπλέον, η Ελλάδα ζήτησε και εξασφάλισε την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ώστε να ενεργοποιηθεί η δυνατότητα Τούρκων πολιτών και των οικογενειών τους να επισκέπτονται όλο το χρόνο για 7 μέρες 10 νησιά μας που είτε διαθέτουν προσφυγικές δομές είτε έχουν άμεσες πορθμειακές συνδέσεις με την Τουρκία. Είναι μια πρωτοβουλία με ισχυρό μήνυμα που δηλώνει και μια μεγάλη αλήθεια ότι τα ελληνικά νησιά αποτελούν γέφυρα επικοινωνίας και φιλίας μεταξύ των δύο λαών, Όπως επίσης γέφυρες συνεργασίας και φιλίας αποτελούν και οι μειονότητες των δύο χωρών. Γιατί η ισονομία και ευημερία που εξασφαλίζει κάθε κράτος στις μειονότητες του βοηθά στην αμοιβαία κατανόηση και στον αλληλοσεβασμό».

Ο κ. Μητοτάκης είπε ότι με τον πρόεδρο Ερντογάν εξέτασαν και όλες τις εξελίξεις στην περιοχή αλλά και στον κόσμο. «Εξελίξεις που μας προβληματίζουν στη Μέση Ανατολή, στην Ουκρανία, στον Καύκασο. Πάντα οφείλουμε, όπως είπα, να συγκλίνουμε στην ανάγκη τήρησης της διεθνούς νομιμότητας, στην καταδίκη δηλαδή κάθε μορφής επιθετικότητας, εξτρεμισμού και τρομοκρατίας, ανεξάρτητα με τη μορφή με την οποία αυτή εκδηλώνεται, στον απόλυτο σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών και στην προστασία των αξιών του ανθρωπισμού. Με ειδική έμφαση στην προστασία των αμάχων. Όπως επίσης διαφωνούμε και στο Κυπριακό. Για μας, το λέω καθαρά, δεν υπάρχει άλλη λύση πέραν των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Θα πρέπει να επανεκκινήσει ο διάλογος από εκεί που διακόπηκε το 2017. Μόνο μέσα από αυτόν μπορεί να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος.

Κύριε Πρόεδρε, αγαπητέ Ταγίπ, τον Οκτώβριο του 1930 υπογράφηκε στην Άγκυρα το Σύμφωνο Φιλίας Ουδετερότητας Διαλλαγής και Διαιτησίας μεταξύ των χωρών μας. Τότε ο Ισμέτ Ινονού είχε δηλώσει πως καμιά διαφορά δεν μπορεί πια να χωρίσει τα δύο έθνη μέσα από την προσέγγιση να διαδραματίσουν ένα σπουδαίο ρόλο, ενώ από την πλευρά του ο Ελευθέριος Βενιζέλος, πρωθυπουργός της Ελλάδος, είχε αναφερθεί “ερχόμευα να τείνουμε ειλικρινώς το χέρι και να δηλώσουμε ότι ο μακραίωνα ανταγωνισμός ετερματίσθη οριστικώς”. Δυστυχώς, γεγονότα και ιστορικά πάθη εμπόδισαν τη θέληση των δύο ηγετών από το να γίνει αυτό πραγματικότητα. Η παρακαταθήκη τους όμως παραμένει ενεργή και σήμερα παραμένει, θα έλεγα πιο επίκαιρη παρά ποτέ, λόγω των κοινών προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε ώστε σήμερα, 100 χρόνια μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης, συνάπτεται διακήρυξη περί σχέσεων φιλίας και καλής γειτονίας. Η διακήρυξη που είχε οραματιστεί ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης όταν παρέλαβε το 1997 το Μεγάλο Βραβείο Ειρήνης και Φιλίας Αμπντί Ιπεκτσί ως μέσο καλόπιστου διαλόγου μεταξύ των δύο χωρών στα πλαίσια του Διεθνούς Δικαίου. Διακήρυξη που υπογράψαμε πριν από λίγο, σεβόμενοι απόλυτα τα δικαιώματα που απορρέουν από την κυριαρχία κάθε χώρας, επιβεβαιώνει τη σχέση φιλίας μεταξύ μας. Καθορίζει τις αρχές και τα ορόσημα του διαλόγου μας και αναδεικνύει τις δυνατότητες συνεργασίας μας τόσο σε περιφερειακό όσο και σε διεθνές επίπεδο».

«Η επόμενη φάση του πολιτικού διαλόγου μπορεί να είναι η προσέγγιση για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ»

Επιπλέον ο πρωθυπουργός είπε «και με βάση αυτές τις παραδοχές θα προχωρήσουμε σταδιακά και στα επόμενα βήματα. Με συναντήσεις των δύο αντιπροσωπειών θα διευρύνουμε τη θετική μας ατζέντα, θα εντείνουμε την οικονομική μας συνεργασία, θα επεκτείνουμε τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και η επόμενη φάση του πολιτικού διαλόγου, όταν οι συνθήκες ωριμάσουν, μπορεί να είναι η προσέγγιση για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, που σύμφωνα με την Ελλάδα συνιστά τη μόνη διαφορά που θα μπορούσε να αχθεί ενώπιον διεθνούς δικαιοδοσίας, με πυξίδα πάντοτε το Διεθνές Δίκαιο και ειδικά το Δίκαιο της Θάλασσας, που αποτελεί τον πιο ασφαλή πλοηγό στη διευθέτηση των διεθνών διαφορών».

«Προτίθεμαι να επισκεφτώ μέσα στην Άνοιξη και την Άγκυρα»

Ανέφερε επίσης ότι υπήρξε συμφωνία να συνεχιστούν και οι μεταξύ τους επαφές. «Και βέβαια συμφωνήσαμε να συνεχίσουμε και εμείς τις επαφές μας. Προτίθεμαι να επισκεφτώ μέσα στην Άνοιξη και την Άγκυρα πριν σας συναντήσω τον επόμενο Ιούλιο στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουάσινγκτον. Και κλείνω με τη σκέψη ότι η γεωγραφία και η ιστορία μας έταξαν να ζούμε στην ίδια γειτονιά. Οι συγκυρίες έφεραν συχνά τον έναν απέναντι στον άλλον. Και γνωρίζω ότι υπάρχουν φωνές, είμαι σίγουρος και στην Ελλάδα και στην Τουρκία, που δεν συμφωνούν με αυτή την προσέγγιση. Όμως αισθάνομαι χρέος, ιστορικό χρέος να αξιοποιήσουμε την ευκαιρία να φέρουμε τα δύο κράτη δίπλα – δίπλα, όπως άλλωστε είναι και τα σύνορά μας. Μέχρι τώρα πετύχαμε οι σχέσεις μας να επανέλθουν σε ήρεμα νερά. Σήμερα, στο όνομα των επόμενων γενιών, οφείλουμε και οι δύο να χτίσουμε ένα αύριο, όπου σε αυτά τα ήρεμα νερά θα φυσήξει και ένας ούριος άνεμος, ένα αύριο ειρήνης, προόδου και συνεργασίας, δείχνοντας ευθύνη και ρεαλισμό. Θέλω σήμερα να κοιτάξω στο μέλλον. Και πάλι καλωσορίσατε στην Αθήνα» κατέληξε ο πρωθυπουργός.

Τέλος, ο Κυριάκος Μητσοτάκης απαντώντας σε σχετική αναφορά του Τούρκου προέδρου ανέφερε: « Για μένα η Θράκη αποτελεί ένα παράδειγμα αρμονικής συνύπαρξης χριστιανών και μουσουλμάνων και οι μουσουλμάνοι συμπολίτες μας έχουν -και αγωνιζόμαστε πάντα- να διασφαλίζουν στην πράξη ίσες ευκαιρίες[…] ο προσδιορισμός της μειονότητας ως μουσουλμανικής καθορίζεται από την ίδια τη Συνθήκη της Λωζάνης. Χρεος δικό μας αυτό το κλίμα της αρμονικής συνύπαρξης, είναι χρέος της ελληνικής έννομης τάξης, να το διασφαλίσουμε και να το ενισχύσουμε. Και θέλω να σας διαβεβαιώσω και να διαβεβαιώσω βέβαια και όλους τους μουσυλμάνους συμπολίτες μας ότι προς αυτή την κατεύθυνση η ελληνική κυβέρνηση θα εξακολουθεί να δουλεύει νυχθημερόν».